Nieuwe EU-regulering transformeert de toekomst van verpakkingen in Nederland
In de nabije toekomst staat de Europese verpakkingsindustrie voor ingrijpende veranderingen. De 'Packaging and Packaging Waste Regulation' (PPWR), voorgesteld door de Europese Unie, zal een aanzienlijke impact hebben op zowel verpakkingsproducenten als degenen die deze verpakkingen gebruiken. Deze regelgeving streeft naar minder afval en meer hergebruik van grondstoffen en zal de manier waarop we verpakkingsmaterialen produceren en gebruiken transformeren.
Een duurzame visie op verpakken
Verpakkingen zijn een integraal onderdeel van ons dagelijks leven. Ze beschermen producten, verlengen hun houdbaarheid en voorzien ons van belangrijke informatie. Echter, het overmatige gebruik van verpakkingsmateriaal en de resulterende afvalberg hebben de afgelopen decennia aanzienlijke zorgen veroorzaakt. Het is precies deze bezorgdheid die de EU heeft aangezet tot het ontwikkelen van de 'Packaging and Packaging Waste Regulation'.
Deze regelgeving is gebaseerd op een duurzame visie waarbij het verminderen van afval en het hergebruiken van grondstoffen centraal staan. Het doel is om de hoeveelheid verpakkingsafval in de Europese Unie aanzienlijk te verminderen. Maar wat betekent dit nu concreet voor de verpakkingsindustrie in Nederland?
Preventie
Doelstelling: De hoeveelheid verpakkingsmateriaal verminderen en hergebruik aanmoedigen.
Hoe doe je dat?
- Lidstaten moeten de totale hoeveelheid verpakkingsmateriaal in 2030, 2035 en 2040 met respectievelijk 5, 10 en 15 procent verminderen ten opzichte van 2018.
- Verbied single-use plastics voor bepaalde toepassingen, zoals groente en fruitverpakkingen.
- Beperk de omvang van verpakkingen tot de minimaal functionele grootte.
Hergebruik
Doelstelling: Het hergebruik van grondstoffen bevorderen en recycling verhogen.
Hoe doe je dat?
- Zorg ervoor dat minimaal 65% van al het verpakkingsmateriaal tegen 2025 wordt gerecycled, en minstens 70% tegen 2030.
- Werk aan specifieke doelstellingen voor verschillende soorten verpakkingsmateriaal, vooral als het gaat om plastic verpakkingen.
Beschikbaarheid grondstoffen
Doelstelling: Zorgen dat verpakkingen worden ingezameld en verwerkbaar zijn.
Hoe doe je dat?
- Stel inzamelingschema's op voor gebruikte verpakkingen, vooral voor single-use plastic en aluminium blikjes.
- Voer statiegeldsystemen in voor bepaalde verpakkingsvormen, inclusief coördinatie, gebruiksgemak en btw-vrijstelling.
Preventie: verpakkingsmaterialen slim gebruiken
Een van de pijlers van de regelgeving is preventie. Het motto hier is 'voorkomen is beter dan genezen'. De EU wil dat elke lidstaat de totale hoeveelheid verpakkingsmateriaal in 2030, 2035 en 2040 met respectievelijk 5, 10 en 15 procent terugbrengt ten opzichte van het verbruik in 2018. Hoe dit precies wordt bereikt, staat de lidstaten vrij. Dit kan betekenen dat bepaalde verpakkingen verboden worden, zoals single-use plastics voor groente en fruit of in de horeca. Ook het beperken van verpakkingsomvang tot de minimaal functionele grootte is een optie.
Daarnaast zet de EU in op het hervullen van verpakkingseenheden. Denk hierbij aan het ophalen, spoelen en hergebruiken van bierflesjes en PET-flessen. Dit zal vooral van invloed zijn op de horeca en gemakswinkels, waar dranken en afhaal- en bezorgmaaltijden centraal staan. Er is nog discussie over de precieze invulling van deze maatregel, maar het is duidelijk dat hergebruik een belangrijke rol gaat spelen.
Hergebruik van grondstoffen: streven naar circulariteit
Een andere belangrijke focus van de regelgeving is het hergebruik van grondstoffen. Dit heeft niet alleen als doel om afval te verminderen, maar draagt ook bij aan de circulariteit van de keten. De EU legt strengere eisen op met betrekking tot herbruikbaar verpakkingsmateriaal en gerecyclede grondstoffen. Tegen het einde van 2025 moet minstens 65 procent van al het verpakkingsmateriaal in de EU worden gerecycled, en tegen 2030 moet dit percentage stijgen tot minstens 70 procent.
Beschikbaarheid van grondstoffen: inzameling en verwerking
Doelstellingen alleen zijn niet voldoende. Om verpakkingsmateriaal te kunnen hergebruiken, moeten gebruikte verpakkingen effectief worden ingezameld en geschikt zijn voor verwerking. De regelgeving verwacht dat lidstaten inzamelingsprogramma's opzetten, met specifieke aandacht voor single-use plastics en aluminium blikjes. Tegen 1 januari 2029 moeten lidstaten statiegeldsystemen invoeren voor deze verpakkingsvormen.
Verpakkingsproducenten en verpakkers: uitdagingen en kansen
Voor de Nederlandse markt brengen de verhoogde eisen met name met betrekking tot plastic verpakkingen aanzienlijke veranderingen met zich mee. Verpakkingsproducenten moeten zowel bestaande plastic verpakkingen aanpassen voor recycling als nieuwe materialen ontwikkelen met meer gerecycled plastic. Dit vereist innovatie en aanpassing om de kwaliteit en karakteristieken van het verpakkingsmateriaal te behouden.
Daarnaast kunnen we verwachten dat er substitutie zal plaatsvinden tussen verschillende verpakkingsmaterialen, afhankelijk van de beschikbaarheid van recyclingopties. Dit zal gevolgen hebben voor gebruikers van verschillende verpakkingsmaterialen en kan impact hebben op productkwaliteit, houdbaarheid en productieprocessen.
De toekomst van verpakkingsmaterialen in Europa
Het is duidelijk dat de 'Packaging and Packaging Waste Regulation' de verpakkingsindustrie en verpakkers voor aanzienlijke uitdagingen plaatst. Het is een stap in de richting van een duurzamere en circulaire economie, maar het zal inspanningen vergen van alle betrokken partijen, inclusief consumenten, om deze doelen te bereiken.
Hoewel de definitieve regelgeving nog enkele jaren op zich laat wachten, is het nu al duidelijk dat de toekomst van verpakkingsmaterialen in Europa aanzienlijk zal veranderen. De verpakkingsindustrie zal moeten innoveren en aanpassen om te voldoen aan de nieuwe eisen en om te zorgen voor minder afval en meer hergebruik van materialen.
Meer informatie?
Laat je gegevens achter en we helpen je graag verder.
